CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN: NATO’NUN GERÇEKÇİ VE STRATEJİK BİR YAKLAŞIMLA HAREKET ETMESİ ŞARTTIR

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Olağanüstü Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin Ardından Düzenlediği Basın Toplantısında Konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Karargahında Düzenlediği Basın Toplantısında, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e Kritik Bir Dönemde Zirve’ye Öncülük Ettiği İçin Teşekkür Etti.

Stoltenberg’i, Gerek Bu Zorlu Dönemde Sergilediği Dirayetli Liderlik, Gerekse Türkiye’nin de Kuvvetle Desteklediği Görev Süresinin Uzatılması Dolayısıyla Canıgönülden Tebrik Eden Erdoğan, “Belçika Makamlarına da Zirveye Başarılı Ev Sahipliklerinden Ötürü Tebrik ve Takdirlerimi İletiyorum. Sadece Avrupa Güvenlik Mimarisinin Değil, Küresel Güvenlik Algısının da Kökten Değiştiği Bir Süreçten Geçiyoruz.” Diye Konuştu.

Ukrayna ve Rusya Arasındaki Savaşın Bugün İtibarıyla Birinci Ayını Geride Bıraktığını Anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şöyle Devam Etti:

“NATO Müttefikleri Olarak Hem Güncel Gelişmeleri Hem de İttifakın Cari Güvenlik Ortamında Aldığı Tedbirleri Değerlendirmek Üzere Bir Araya Geldik. 25 Şubat’ta Video Konferans Yöntemiyle Düzenlenen Zirve’nin Ardından NATO’nun Bir Kez Daha Birlik ve Dayanışma Mesajı Vermesi Anlamlıdır. Türkiye’nin, Ukrayna’nın Toprak Bütünlüğüne ve Egemenliğine 2014’ten Bu Yana Sergilediği Kuvvetli Destek, Herkesin Malumudur. Kırım’ın İlhakını Tanımadığımızı ve Tanımayacağımızı Her Fırsatta İfade Ettik, Etmeyi Sürdürüyoruz.

Zirve Vesilesiyle Ukrayna’nın Toprak Bütünlüğüne Yönelik Desteğimizi Bir Kez Daha Güçlü Biçimde Vurguladım. Rusya’nın Ukrayna’ya Saldırısıyla İlgili Tutumumuz da Bu İlkeli Politikamızla Uyumludur ve Nettir. Savaşın Neden Olduğu Yıkım ve İnsani Trajedi Ortadadır. Tahrip Olan Şehirler, Adeta Enkaza Dönen Hastaneler, Okullar, Evler, Bütün Varlığını Bir Bavula Sığdırmış Gözü Yaşlı Mülteciler, Korku ve Endişenin Pençesinde Kıvranan Masum Çocuklar, Savaşın Kanlı Yüzünü Bizlere Tekrar Hatırlatmıştır.”

“YAPICI VE KARŞILIKLI GÜVENE DAYALI DİYALOG İÇİNDE OLMAYA ÖZEN GÖSTERİYORUZ”

Ukrayna-Rusya Savaşının Özellikle Çocuklar ve Kadınlar Üzerinde İzleri Senelerce Silinmeyecek, Çok Ağır Travmalara Yol Açtığını Vurgulayan Erdoğan, “Çatışmalar Uzadıkça Maalesef Her İki Tarafta da Savaşın Yıkıcılığı Artıyor. Bu Süreçte Türkiye, Gerek Coğrafi Konumu, Gerekse NATO Müttefiki Olarak Özel ve İstisnai Bir Yerde Duruyor. Öncelikle Ukrayna ve Rusya, Karadeniz’den Komşumuz Olan İki Ülkedir.

Ukrayna İle Köklü, Çok Boyutlu ve Yakın İlişkilerimizin Yanı Sıra Stratejik Ortaklığımız Vardır. Bir Diğer Komşumuz Rusya İle Yapıcı ve Karşılıklı Güvene Dayalı Diyalog İçinde Olmaya Özen Gösteriyoruz.” Dedi.

Türkiye’nin Son 11 Yıldır Suriye’deki Savaşın Yükünü Adeta Tek Başına Taşıyan Bir Ülke Olarak, Bölgedeki Sulhu Sükunun Hakim Kılınması İçin Çalıştığını Belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şöyle Devam Etti:

“Savaşın Bir An Önce Sona Erdirilmesine Yönelik Olarak İki Ülkeyle de Yoğun Temas Halindeyiz. Taraflar Arasındaki Müzakereleri Yakından Takip Ediyor ve Destekliyoruz. Müzakere Sürecini Kolaylaştırmak İçin Şimdiye Kadar Birçok Adım Attık. Antalya’da Dışişleri Bakanlarını Bir Araya Getirmemiz ve Bilahare Dışişleri Bakanımın Moskova ve Lviv Temasları, Birer Dönüm Noktası Oldu. Nihai Çözümün, Her İki Ülkenin ve Uluslararası Kamuoyunun Kabul Edeceği Muteber Bir Formüle Dayanması Gerektiğini Düşünüyoruz.”

Ukrayna’nın Egemenliği ve Bağımsızlığının Temel Öncelik Olması Gerektiğini Vurgulayan Erdoğan, “Müzakerelerde Bazı Noktalarda İlerleme Kaydedilmesini İhtiyatlı Bir İyimserlikle Karşılıyoruz. Savaşın Başından İtibaren Montrö Sözleşmesinin Ülkemize Sağladığı Yetkileri Karadeniz’de Gerilimi Düşürmek Amacıyla Kullanıyoruz.” Dedi.

“DOSTLARIMIZIN İÇİNDE BULUNDUĞU ZORLUĞU GAYET İYİ ANLIYORUZ”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İnsani Yardımlar Noktasında da Türkiye’nin, Üzerine Düşeni Fazlasıyla Yaptığını Söyleyerek, Şunları Kaydetti:

“Şu Ana Kadar 56 Tır Bölgeye İnsani Yardım Göndermiş Durumdayız ve Göndermeye de Devam Ediyoruz. Ukraynalılar da Dahil 63 Binden Fazla Kişinin, Çatışma Bölgelerinden Ayrılmasına Yardımcı Olduk. Türkiye’ye Giriş Yapan Ukraynalıların Sayısı İse 60 Bine Yaklaştı. Ukrayna ve Komşularına Bu İnsani Yardımları Bundan Sonra da Göndermeye Devam Edeceğiz. Gerek AFAD, Türk Kızılay Gibi Resmi Kurumlarımız, Gerekse Sivil Toplum Kuruluşlarımız Sahada Çok Büyük Bir Özveriyle Çalışıyor. Her Türlü Riske ve Tehdide Rağmen Milletimizin Alicenaplığını ve Dayanışma Ruhunu Temsil Eden Tüm Kuruluşlarımızı Buradan Tebrik Ediyorum. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Ukrayna Gözlem Misyonu’nun 142 Görevlisini de İstanbul Üzerinden Tahliye Ettik. Son 8 Yıldır Dünyada En Fazla Mülteciye Ev Sahipliği Yapan Ki Yaklaşık 5 Milyon Mülteciye Ev Sahipliği Yapan Ülkeyiz, Dostlarımızın İçinde Bulunduğu Zorluğu Gayet İyi Anlıyoruz.

Mültecilere Sahip Çıkma Konusunda Uluslararası Toplumun İyi Bir İmtihan Veremediğini de Geçmişteki Acı Tecrübelerimizden Çok İyi Biliyoruz. Evini ve Yurdunu Terk Etmek Zorunda Kalan Çaresiz İnsanların Göz Rengine, Diline, İnancına, Kültürüne Göre Ayrımcılığa Uğramasını Esefle Karşılıyoruz. Başta Avrupa Ülkeleri Olmak Üzere Herkes Kapısına Gelen Mültecileri Desteklemeli, Sıkıntılarının Hafifletilmesi İçin Elini Taşın Altına Koymalıdır. Bizi İnsan Kılan, Bizi Diğer Canlılardan Ayıran Sadece Kendi Acımıza Değil, Başkalarının Acısına Yönelik Hassasiyetimizdir, Empati Duygumuzdur. 11 Yıldır Suriyeli Kardeşlerimizin, Son 1 Aydır Ukrayna Halkının Yaşadığı Zorlukların, Gelecekte Bir Başka Ülkenin Başına Gelmeyeceğinin Hiçbir Garantisi Yoktur. Türkiye Olarak, ‘İnsanı Yaratılmışların En Şereflisi Gören’ Medeniyet Anlayışımız Çerçevesinde, Hiçbir Ayrım Yapmadan, İhtiyaç Sahiplerinin Yanında Olmayı Sürdüreceğiz.”

“İZLEDİĞİMİZ AKTİF VE İLKELİ POLİTİKAYI MÜTTEFİKLERİMİZLE PAYLAŞTIM”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zirvede, İzledikleri Aktif ve İlkeli Politikayı ve Sarf Ettikleri Etkin Diplomatik Gayretleri Kapsamlı Biçimde Müttefikleriyle Paylaştıklarını Bildirdi.

İttifakın, Avrupa-Atlantik Güvenliğine Yönelik Tehditler Karşısında Nasıl Mukabele Edeceğine Dair Kapsamlı Görüş Alışverişinde Bulunduklarını Dile Getiren Erdoğan, “NATO’nun, Mevcut Savaş Ortamında Ukrayna’ya Siyasi ve Pratik Desteğini Sürdürürken Gerçekçi ve Stratejik Bir Yaklaşımla Hareket Etmesi Şarttır.” Diye Konuştu.

Zirvede Aldıkları Kararların Tamamen NATO’nun Caydırıcılık ve Savunma Yapılanmasını Güçlendirmeye Yönelik Adımlar Olduğunu Vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sözlerini Şöyle Sürdürdü:

“İttifakın, Rusya’ya Ya da Başka Bir Üçüncü Ülkeye Tehdit Oluşturacak Bir Yapılanma İçinde Olmadığının Altını Bu Şekilde Bir Kez Daha Çizmiş Olduk. Muhtemel Çatışmalar ve Krizler Karşısında, Müttefiklerin Etkin Biçimde Korunmasına Yönelik Tedbirler Alınırken, Güvenliğin Bölünmezliği İlkesinin Önemine Özellikle Dikkat Çektim. 360 Derece Güvenlik Anlayışının Temel Düstur Olduğunu Vurguladım. Bu Vesileyle Terörizmle Mücadele Dahil Olmak Üzere Milli Önceliklerimizi Ve Hassasiyetlerimizi Müttefiklerimiz Nezdinde Bir Kez Daha Dile Getirdim.

Türkiye, İttifak Dayanışması Ruhunu Esas Alarak, NATO’nun Caydırıcılık ve Savunma Tedbirlerine Gerekli Katkıyı Vermeye Devam Edecektir. Müttefiklerimizden de Aynı Dayanışmayı Bekliyoruz. Türk Savunma Sanayi Ürünlerinin Başarıları Ortadayken, Bu Alanda Karşılaştığımız Engellemelerin Hiçbir Makul Gerekçesi Olamaz. Savunma Sanayimizin Önüne Bizzat Bazı Müttefiklerimiz Tarafından Konan Kısıtlamaların Artık Kaldırılması Ortak Menfaatimizedir. Müttefikler Arasında Gizli-Açık Ambargoların Bırakın Uygulanmasını, Konuşulmaması, Hatta Gündeme Dahi Gelmemesi Gerekir. Bu Konudaki Beklentilerimizi Liderlerle Açıkça Paylaştım.”

Madrid’de, İttifakın Geleceğini Şekillendirecek, NATO’yu Gelecek Yıllara Taşıyacak Kararların Alınacağı Bir Zirvenin İcrasının Planlandığını Dile Getiren Erdoğan, “Şüphesiz, Bu Kararların İçinde NATO’nun Yeni Stratejik Konsepti Ön Plana Çıkacaktır. Türkiye, NATO’nun Geçmişinde ve Bugününde Söz Sahibi Olduğu Gibi Bu Sürece Olan Katkılarıyla İttifakın Geleceğinde de Söz Sahibidir.” İfadelerini Kullandı.

Savaşın Başlangıcından İtibaren Yoğun Bir Diplomasi Trafiği İçinde Olduklarının Yakından Bilindiğine Dikkati Çeken Erdoğan, Dünya Liderlerinin Çoğuyla Kapsamlı Görüşmeler Gerçekleştirdiğini, Birçok Mevkidaşıyla da Sık Sık Temas Ederek, Fikir Teatisinde Bulunduğunu Anımsattı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bugün de Mutat Temaslarının Yanı Sıra Avrupa Birliği Dönem Başkanı Olan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İtalya Başbakanı Mario Draghi, Estonya Başbakanı Kaja Kallas ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson İle İki Görüşmelerde Bulunduğunu, Zirveye Katılan Diğer Devlet ve Hükümet Başkanlarıyla da Temaslarının Olduğunu İfade Etti.

“BEKLENTİLERİMİZİ BİR KEZ DAHA PAYLAŞTIM”

Bu Görüşmelerde Mevkidaşlarıyla Ağırlıklı Olarak Ukrayna’daki Gelişmeleri Ele Aldıklarını ve Ayrıca İkili Gündemleri Çerçevesinde İstişarelerde Bulunduklarını Vurgulayan Erdoğan, Şöyle Devam Etti:

“Bu Vesileyle Avrupa Birliği Liderleriyle Katılım Sürecimizin Canlandırılmasına, Gümrük Birliği’nin Güncellenmesi Müzakerelerine Başlanmasına, Kurumsal İş Birliği Mekanizmalarına Yeniden İşlerlik Kazandırılmasına, Vize Serbestisi Sürecinde Esneklik Sağlanmasına, Birliğin Geliştirdiği Ortak Savunma ve Güvenlik Yapılarında Türkiye’ye Hak Ettiği Yerin Verilmesine Dair Beklentilerimizi Bir Kez Daha Paylaştım. Yine Bu Süreçte Küresel Barış ve İstikrarı Sağlamakla Görevli Kurumların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Artan İhtiyacı da Dile Getirdim.

Suriye’den Libya’ya, Yemen’den Son Olarak Ukrayna’daki Savaşa Kadar Yaşadığımız Tüm Krizlerde, Sistemin Bizatihi Adaletsiz Yapısından Kaynaklı Sorunları Gördük, Acı Bir Şekilde Tecrübe Ettik. Geldiğimiz Noktada Başta BM Güvenlik Konseyi Olmak Üzere Küresel Güvenlik Mimarisinin Ciddi Bir Reforma Tabi Tutulması Kaçınılmazdır. Bu Reformu Yapmak Sadece Krizlerde Hayatını Kaybeden İnsanlara Değil, Aynı Zamanda Evlatlarımıza Karşı da Sorumluluğumuzun Bir Gereğidir. Kendi Vatandaşlarımızla Birlikte Tüm İnsanlığın Huzuru ve Selameti İçin ‘Dünyanın Beşten Büyük’ Olduğu Gerçeğini Hatırlatmaya Devam Edeceğiz. NATO’ya Üyeliğinin 70’inci Yılını İdrak Eden Türkiye, Gerek Diplomatik, Gerek Askeri Gücüyle Bölgesinde Barışın, İstikrarın Tesisi ve Muhafazası Yönünde Azim ve Kararlılığa Sahiptir.”

“TÜRKİYE’YE ŞÜKRAN BEYANLARINDA BULUNAN ÜLKELER OLDU”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zirveye Ev Sahipliği Yapan Belçika Hükümetine ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e Zirvenin Başarılı Bir Şekilde İcra Edilmesi Noktasındaki Katkıları Dolayısıyla Teşekkür Etti.

Gazetecilerin Sorularını da Yanıtlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Hem Ukrayna Hem de Rusya İle Temaslarının Bulunduğunun Hatırlatılması ve “İki Lideri Bir Araya Getirmek İçin Yoğun Bir Diplomasi Trafiği de Yürütüyorsunuz, Bu Çerçevede Bugün Zirvede NATO’nun Türkiye’den Beklentileri Var Mıydı? Varsa Hangi Konular Üzerineydi?” Şeklindeki Soru Üzerine Şunları Söyledi:

“Salt Türkiye Üzerinde Yoğunlaşan Değil, Şu Ana Kadar Yaptığımız Çalışmalarla İlgili Olarak Türkiye’ye Şükran Beyanlarında Bulunan Ülkeler Oldu. Gerek Sayın Putin’le Gerek Sayın Zelenskiy İle Görüşmelerimizi Bundan Sonra da Devam Ettireceğiz ve Bütün Gayretimiz Bu İki Lideri Bir Araya Getirmek Suretiyle Özellikle de Bir Barış Atmosferini Oluşturmak. Zaten Malum, Beyaz Rusya’da Devam Eden Süreçle İlgili Bir Teknik Altyapının Devam Ettiği Bu Çalışmalarda Gerek NATO Gerek Silahsızlanma Gerek Kolektif Güvenlik Gerekse Rusçanın Resmi Dil Olarak Kullanılması Gibi Konularda Adeta Bir İttifak Söz Konusu. Ama Bunun Dışında Bir Kırım, Bir Donbas Meselesi Var Ki Burada Tabii Buna Ukrayna’nın Sıcak Bakması Adeta Mümkün Değil. Burada da Haklı Olarak, Zelenskiy’nin İfade Ettiği Bunu Referanduma Getirme Anlayışı da ‘Tüm Ukrayna Halkının Vereceği Karardır’ Demek Suretiyle Bence Akıllı Bir Liderlik Uygulamasını Ortaya Koymuştur.”

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bir Basın Mensubunun, “Ukrayna’nın ‘Türkiye’nin Garantör Ülke Olmasını İstiyoruz’ Şeklinde Bir Talebi Olmuştu. Bu Talep Bugünkü Toplantıda Gündeme Geldi Mi? Rusya Ateşkes Şartlarını Açıkladı. Bu Talepler Nezdinde Kalıcı Bir Ateşkesten Söz Etmek Mümkün Mü?” Şeklindeki Sorusuna İse Şu Yanıtı Verdi:

“Malum, Bu Görüşmeler Devam Ediyor. Bir İşin Teknik Altyapı Olarak Devam Ettiği Görüşmeler Boyutu Var Ki Bu Daha Çok Beyaz Rusya’da Devam Eden Bir Süreçti Ama Bunun Yanında Özellikle Zelenskiy’nin Bizimle Yaptığı Görüşmelerdeki Talebidir Ve Bu Talebinde de Zaten Türkiye’nin Bu İşin İçerisinde Arabulucu Rolünü Üstlenmesini Bizzat İstiyor. Rusya’nın da Buna Olumsuz Yaklaşma Gibi Bir Durumu Söz Konusu Değil. Dışişleri Bakanı’nın Dışişleri Bakanı’mla Yaptığı Görüşmelerde Onların da Buna Olumlu Bir Yaklaşım Sergilediği Söz Konusu. Temennimiz Odur Ki Bu Sürecin İçerisinde Yine Liderlerle Yapacağımız Görüşmelerde İnşallah Buradan Eğer Türkiye’nin Arabuluculuğuna Yönelik Olumlu Bir Talep, Teklif Gelirse Biz Zaten Buna Hazırız. Bu İster Ankara Olur, İstanbul Olur, Farklı Bir Vilayetimiz Olur, Buralarda Bu Görüşmeyi Yapmak Suretiyle Bu Adımı Atmaya Hazır Olduğumuzu Söyledik.”

“BARIŞ POLİTİKASININ DIŞINDA BİR YÖNTEM KAZANDIRMAZ, KAYBETTİRİR”

Bir Basın Mensubunun, Türkiye’nin Barış Çabalarının ve Tarafsız Duruşunun Son Dönemde Dünyanın Dikkatini Çektiğini Hatırlatması ve “Bu Çabalarınız Zirveye Nasıl Yansıdı, Liderlerle Görüşmenizde Nasıl Geri Dönüşler Aldınız?” Sorusu Üzerine Erdoğan, “Daha Çok İkili Görüşmelerimizde Liderlerden Aldığımız Yaklaşım Türkiye’nin Bu Arada Kurduğu İlişkilerin Ne Denli Sıcak Olduğu, Ne Denli Buralardan Olumlu Bir Yaklaşım Sergilediği ve Bundan Dolayı da Tabii Bizlere Teşekkürleri Oldu. Liderler Zirvesi’nde Ayrıca Orada da Yine Türkiye’ye Yönelik Teşekkürler Var. Attığımız Bu Adımlardaki Sıcak Temaslar Tabii Liderlerin de Dikkatini Çekiyor. Türkiye Olarak Bundan Sonraki Süreçte de Aynı Yaklaşımı Devam Ettireceğiz.” Dedi.

Daha Önce Medya Mensuplarına “Bizim Sayın Putin’le de Temaslarımız Olumlu İstikamette Devam Edecektir, Sayın Zelenskiy İle de Yine Olumlu İstikamette Devam Edecektir.” Dediğini Aktaran Erdoğan, “Bizimki Adeta Her Zaman Bir Barış Politikası Olmuştur. Çünkü Barış Politikasının Dışında Bir Yöntem Kazandırmaz, Kaybettirir. Nitekim Şu An İtibariyle de Durum Bunu Gösteriyor. Bizim Yine Temennimiz Bu Arayışı Sürdürmek ve Bu Arayışla Beraber de İşi Barıştırabilmek. Bunu Sağlamak İçin de Elimizden Gelen Gayreti Göstermeye Devam Edeceğiz.” Diye Konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Zirve Öncesinde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron İle Yaptığı Görüşmenin İçeriğine İlişkin Soru Üzerine, “Malum, Fransa Seçime Gidiyor ve Seçime Gittiği Bir Dönemde Sayın Macron’la Tabii Ağırlıklı Olarak Yine Gündemimiz Rusya-Ukrayna Arasındaki Bu Savaş İdi Ama Bunun Dışında Türkiye-Fransa İlişkileriyle Alakalı Gerek Siyasi Gerek Askeri Gerek Ekonomik Gerek Kültürel Birçok Konularda Nereden Nereye Geldik, Bundan Sonraki Süreçte Neler Yapabiliriz, Bunları Kendisiyle Etraflıca Görüştüğümüz Çok Çok Verimli, Faydalı Bir Buluşma Oldu. Temennim Odur Ki Seçim Sonrası Gelişmelere Göre Bu Süreci Türkiye-Fransa İlişkileri Olarak Devam Ettirmek.” Karşılığını Verdi.

Zirve Ortak Bildirisi Hatırlatılarak, “Bildiride Yer Alan Uyarı, Çağrı ve Yaptırımların Ağırlaştırılması Noktasında, Gelinen Noktada Çözüm İçin Bu Yeterli Olacak Mıdır? Ayrıca Türkiye’nin Yürüttüğü Barış Diplomasisi ve Tarafsız Duruşu Diğer Ülkelerin de Örnek Alabileceği Bir Model Oluşturdu Mu, Öngörüleriniz Nedir?” Sorusu Üzerine Erdoğan, “Görünen Gerçek Şu; O da Hemen Hemen NATO Ülkelerinin Büyük Bir Çoğunluğu Ağırlıklı Olarak Yaptırımlar Üzerinden Hareket Ediyorlar. Çünkü Yaptırımların Dışındaki Yöntemlerin Faydalı Olamayacağı Kanaati Hemen Hemen Liderlerin Büyük Bir Çoğunluğunda Hakim. Dolayısıyla Sonuç Bildirgesinde de Hakim Olan Ruh Bu.” Yanıtını Verdi.