“İKİ TUZLA KARDEŞLİĞİ”

Boşnak Alim Muhammed Hevai Uskufi’nin 1631’de Kaleme Aldığı Ve İlk Türkçe-Boşnakça Sözlük Olarak Kabul Edilen ‘Makbul-İ Arif’ İstanbul Tuzla Belediyesi Tarafından Yeniden Basılarak Bosna-Hersek Tuzla Belediyesine Hediye Edildi.

1992 Yılından Kurulan İki Tuzla Kardeşliği, İstanbul Tuzla Belediyesi İle Bosna-Hersek Tuzla Belediyesi Arasında Gönül Köprüleri Kurdu. Bu Kapsamda 2017 Yılında Saraybosna Yunus Emre Enstitüsü’nün Destekleriyle Eğitim, Ekonomi Ve Kültür Alanındaki İlişkileri Kuvvetlendirerek, ‘Eğitimde İş Birliği’ Ve İlk Osmanlıca-Türkçe-Boşnakça Sözlük Basım Protokolü” İmzalandı. Yapılan Anlaşma Çerçevesinde Boşnak Alim Muhammed Hevai Uskufi’nin 1631 Yılında Kaleme Aldığı Ve İlk Türkçe-Boşnakça Sözlük Olarak Kabul Edilen Makbul-İ Arif (Potur Şahidi). Tuzla Belediyesi Tarafından Yeniden Basılarak Bosna-Hersek Tuzla Belediyesine Hediye Edildi.

“SÖZLÜK, BİR MİLLETİN HAFIZASI, YANİ KENDİSİ”

Dilin Ve Sözlüğün Önemini Vurgulayan Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcı, “Varlık, Mevcudiyet Ve Kimlik; Hatta Özgürlük Ve Bağımsızlık Anlamına Gelen ‘Sözlük’ İle İlgili, Üstat Cemil Meriç, Şunları Söylüyor, ‘Sözlük, Bir Milletin Hafızası, Yani Kendisi; Heyecanıyla, Hassasiyetiyle, Şuuruyla. Sözlüğe Uzanan El Namusa Uzanmıştır’ Cemil Meriç’in Bu Düşüncesinde Ne Kadar Haklı Olduğunu, Egemen Güçlerin, Baskı Altına Aldıkları Toplumların Önde Dilleri Üzerinde Tahrifata Gittiklerinden Anlayabiliyoruz. Hakikaten De Tarih Boyunca Hep Böyle Olmuştur. Sözlüğün, Yani Dilin Önemli Bir Kimlik Aracı Olduğunun Bilincinde Olan Kesimler, Öncelikle Dili Ve Kültürü Yok Etme, Yok Sayma Eylemine Girişmişlerdir. Çünkü Dil Demek, Söz Hakkı Demektir. Konuşmak, Anlamak, Öğrenmek Ve Bilmek Demektir. Özetle Tepeden Tırnağa Var Olmak Demektir” Dedi.

“BU SÖZLÜK BOŞNAKÇANIN DERİN TARİHİNE VE GEÇMİŞİNE IŞIK TUTUYOR”

Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcı,”Şu An Elinizde Tutmuş Olduğunuzu Bu Sözlük De Aslında Bir Var Olmanın Yansımasıdır. Balkanların En Eski Dillerinden Biri Olan Boşnakçanın Var Olduğunun, Etkin Bir Biçimde Konuşulduğunun Ve Günümüz Dünyasının Yaşayan Dillerinden Biri Olarak Öne Çıktığının Bir Yansımasıdır. Ünlü Boşnak Şair Ve Kültür Adamı Muhammed-İ Hevai-Yi Üsküfi’nin 1631 Yılında Hazırlamış Olduğu Bu Nitelikli Sözlük, Boşnakçanın Derin Ve Tarihi Geçmişine De Işık Tutuyor. Her Ne Kadar Çeşitli Çevreler Boşnakçayı Uluslararası Arenada Görmezden Gelse De, 386 Yıl Önce Hazırlanmış Olan Bu Sözlük Sayesinde Boşnak Dili, Varlığını Adeta Bütün Balkanlara Ve Bütün Dünyaya Haykırıyor. Sıradan Bir Sözlükten Ziyade Edebi Bir Eser Olarak Da Dikkat Çeken Ve Manzume Tarzıyla Hazırlanmış Olan Bu Ürün, Ünlü Gezginimiz Evliya Çelebi’nin Seyahatname ’Sinde De Geçmektedir. Sadece Bu Bile Sözlüğün Tarihi Geçmişini Anlamak Bakımından Önemlidir” Dedi. 

“TÜRKİYE VE BOSNA-HERSEK HER DAİM KARDEŞLİK ÜLKÜSÜ ALTINDA BİR ARADA KALACAK”

Türkiye Ve Bosna-Hersek’in Kardeşlik Ülküsü Altında Her Daim Bir Arada Kalacağını Belirten Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcı, “Dilin İnsanlar Arasında, Sözlüklerin İse Toplumlar Arasında Bir Köprü Görevi Gördüğü Herkesçe Malumdur. Bu Sebeple Saygın Bir İletişim Aracı Olan Dil Ve Sözlük De Büyük Önem Arz Etmektedir. Yüz Yıllarca Osmanlı Hâkimiyeti Altında Yaşamış Olan Bosnalılar, Bu Gerçeği En Yakından Yaşayarak Görmüşlerdir.  O Dönem Bosnalılar Dil Ve Kültür Anlamında En Verimli Dönemlerini Geçirmişlerdir. Arapça, Osmanlıca Ve Boşnakça Eseler Ortaya Koymuşlardır. Bu Da Bütün Türk Ve İslam Dünyasıyla Bir Köprü Kurulmasını Sağlamıştır. Ancak Bölgedeki Bazı Siyasi Gelişmeler Sebebiyle, Sonraki Yıllarda Bosnalıların Türk Ve İslam Dünyasıyla Bağları Zayıflamış Ve Buna Bağlı Olarak Bu Dil Ve Kültür Köprüsü Yara Almıştır. Bugüne Bakıldığında İse Bosnalıların Ve Boşnakçanın En Somut Şekilde, Bir Kültür Mirası Olarak Varlığını Sürdürdüğünü Görüyoruz. Kendi Dilleri Ve Kültürleri Uğruna Dimdik Ayakta Duran Bosnalılarla Birlikte Türkiye De Kardeşlerinin Yanında Yer Almaktadır. İşte Bu Sözlük Bu Dik Duruşun Ve Kültür Varlığının Bir Örneği Olarak Sizlere Sunulmuştur. Biz İnanıyoruz Ki, Bugün Olduğu Gibi Yarın Da Türkiye İle Bosna-Hersek Her Daim Kardeşlik Ülküsü Altında Bir Arada Kalacak. Türkiye İle Boşnakça İki Ayrı Yürek Gibi Yan Yana Çarpmaya Devam Edecektir. Biz De Tuzla Belediyesi Olarak, Kardeş Tuzla’yı Bütün Kalbimizle Selamlıyor Ve Bu Sözlüğün Kimlik Ve Varlık Adına Atılmış Bir Adım Olarak Kabul Edilmesini Diliyoruz.” Dedi.

“BAĞIMIZ DA GELENEĞİMİZ DE DOĞAL”

Desteklerinden Dolayı Tuzla Belediye Başkanı Dr. Şadi Yazıcıya Teşekkür Eden Bosna-Hersek Tuzla Belediye Başkanı, Jasmin İmamoviç, İki Kardeş Belediyenin Aynı İsmi Taşıdığını İfade Ederek Şunları Söyledi. “Dost Ülke Türkiye’deki Tuzla Ve Bosna-Hersek’teki Tuzla. İşbirliğimizden Çok Memnunum. Biz Sadece Ortak İsimlerle Bağlı Değiliz, Her İki Ülkenin Uzun Zaman Süren Ve Geleneksel Hale Gelen Dostlukları Üzerinden Bağlıyız. Dost Ülke Türkiye Cumhuriyeti’nde Yaşayıp Sayısı Çok Olan Boşnaklar Üzerinden De Bağlıyız. Uzun Yıllar, Yani Asırlar Süren Dostluğumuz Doğal Bir Şey, Yani Bağımız Da Geleneğimiz De Doğal.” Dedi.

“BOŞNAKÇA-TÜRKÇE SÖZLÜĞÜ, DOSTLUĞUMUZUN ÖZEL BİR SEMBOLÜDÜR”

1 Mart, Bosna- Hersek’in Bağımsızlık Günü Olduğunu İfade Eden Jasmin İmamoviç, “Dost Ülke Türkiye’deki Arkadaşlarımız, Dostlarımızın Da Kutlayacağımız Bağımsızlık Günü’nü Dört Gözle Beklemelerine Çok Sevindim. Destekleri Bizim İçin Çok Önemlidir. Bosna-Hersek’in Bağımsızlık Günü’nde Dostluğumuzdan Birkaç Kelimeyle Bahsedebildiğim İçin De Özellikle Çok Memnunum. Kardeş Tuzla Ve Bizim Tuzla’nın Ortakça Yürüttüğü 1631 Yılında Yazılan Boşnakça-Türkçe Sözlüğü Projesi Dostluğumuzun Özel Bir Sembolüdür. Muhamed Hevai Uskufi, Bir Tuzlalı Bir Boşnak Olarak Türkiye’de İkamet Edip Çalışmıştır. Sonrasında İse Memleketine Dönmüştür. Kendisi Boşnakça-Türkçe Sözlüğünü Yazmıştır. Avrupa’daki En Eski Güney Slav Dillerinde Ştokavian Lehçesiyle Yazılan Sözlükten Bahsediyoruz Burada. Sözlükteki Giriş Bölümünde Şöyle De Bir Cümle Koymuştur; “Boşnakça Dilinde Bir Sözlük Yazmaya Karar Verdim.” Bu Değerli Kitabın Basımlarından Birini Bosna-Hersek Ve Tuzla Vatandaşlarına Hediye Ettikleri İçin İstanbul Tuzla Halkına Minnettarım. Bu Sözlük Milletlerimiz Ve İki Devletimizin Geleneksel Ve Uzun Zaman Süren Dostluğunun Sembolüdür. Bahsettiğimiz Konu Bosna- Hersek’in Bugünkü Durumuyla Da İlgilidir. Bugünlerde Bosna-Hersek’te, Yani Aramızda Boşnakça’nın Var Olmasını Yok Sayanlar Bulunmakta, Fakat Bizim De Boşnakça’nın Olmasını Gösteren Çok İyi Kanıtımız Var, O Da Boşnakça-Türkçe Sözlüğüdür.” Dedi.

“BU SÖZLÜK BOSNA-HERSEK’İ VE GELENEK, GÖRENELERİMİZİ YOK SAYANLARA İYİ BİR CEVAPTIR”

Bosna-Hersek Tuzla Belediye Başkanı, Jasmin İmamoviç, İki Ülke Arasında Devam Eden Dostluğun Çok Önemli Olduğunu İfade Ederek Sözlerini Şöyle Tamamladı. “Tabii Ki, Bu Sözlük Bosna-Hersek’i Ve Gelenek Göreneğimizi Yok Sayanlara İyi Bir Cevaptır. Bu Dostluk Bizim İçin Çok Önemlidir. Eminim Ki Beraber İleride Yapacağımız Çok Projemiz Olacak. Bu Fırsatı Da Dr. Şadi Beyi Bosna-Hersek Tuzla’ya Davet Etmek İçin Kullanmak İstiyorum. Ziyaret Esnasında Da Basın Mensuplarına Şöyle Bir Bilgi Notu İleteceğiz. Tuzla’da Tuzla Belediye Başkanı İle Tuzla Belediye Başkanı Buluşacak. İlginç Bir Durum Olacak Eminim.” Diye Konuştu.

“OKULLAR ARASI ULUSLARARASI KARDEŞ OKUL AĞI”

İki Kardeş Şehir Arasında Yapılan ‘Eğitimde İş Birliği’ Protokolü Kapsamında 22 Okul Arasında Uluslararası Kardeş Okul Ağı Kuruldu. Seçilen Okullarda İkinci Dil Olarak Türkçe Dersi Seçildi Ve Öğretildi. Bosna-Hersek Tuzla’da Yabancı İkinci Dil Olarak Türkçeyi Seçen Okullarda Kullanılmak Üzere Eğitim Malzemesi Yardım Yapıldı. İki Kardeş Şehir Arasındaki İlişkilerin Güçlendirilmesi İçin Üniversiteler, Sanayici Ve İş Adamları İle İstanbul Tuzla Belediyesi Bünyesinde Ulus Ötesi İş Birliği Toplantıları Yapıldı.